در عین حال داشتن شبکه حمل و نقل یکپارچه نیاز به عزم ملی و مفاهمه عمومی، اصلاح ساختارها و رفتارها، پیگیری و ارزیابی اثربخشی تحولات است . تهدید منابع انرژی، منابع انسانی و منابع زیست محیطی و به علاوه میلیونها ساعت اتلاف وقت ارزشمند شهروندان و ناراحتیهای روحی و روانی ناشی از تأخیر در تراکم ترافیک هم از جمله مهمترین آثار و پیامدهای منفی شبکه حمل و نقل در کشور ماست.
در این راستا با هدف کاهش این هزینهها و پیامدهای منفی و با تفکر ایجاد شهرهایی سالم با شبکه حمل و نقل عمومی قابل اعتماد، ایمن، ارزان و دارای قابلیت حرکت بینظیر، دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور برنامهای با عنوان اصلاحات و سیاستهای بیستگانه را تدوین کرد.
این سیاستها به این قرار است:
1 - توسعه و ترویج فرهنگ عمومی رفتارهای صحیح در رانندگی و تحول در شیوه آموزش و آزمون صدور انواع گواهینامه رانندگی.
2 - بهرهگیری از نیروی متخصص و آموزش دستاندرکاران به منظور کارآیی نیروی انسانی و ارتقای بهرهوری.
3- استفاده از شبکههای نوین حمل ونقل انبوه مسافر.
4 - تغییر اساسی در افزایش پرداخت یارانه به توسعه و بهبود خدمات حمل و نقل همگانی به جای سیاست اشتباه پرداخت یارانه به بنزین و افزایش کمکهای مالی دولت در هزینههای سرمایهای و جاری شبکههای حمل و نقل همگانی.
5 - تأمین تسهیلات برای بخش خصوصی که در قالب شرکتهای تعاونی و خصوصی حمل و نقل همگانی شهری تشکیل میشوند و ایجاد سازمانهای حمل و نقل همگانی در شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت.
6- توسعه ناوگان و بهبود خدمات حمل و نقل همگانی به منظور رضایتمندی و جلب اعتماد شهروندان، خصوصیسازی و دادن اولویت حرکت به شبکههای حمل و نقل همگانی و محدودیت حرکت به وسایل نقلیه شخصی.
7 - قانونگرایی و ارتقای سطح پاسخگویی، تمرکززدایی، اشتغالزایی و حذف تصدیگریهای غیرضرور.
8 - ارتقای سطح کیفی و ایمنی وسایل نقلیه تولیدی به علاوه کاهش مصرف سوخت آنها، معاینه فنی خودروها، کاهش آلودگی هوا، حذف خودروهای فرسوده، تغییر سوخت مصرفی در شبکههای حمل و نقل همگانی به گاز طبیعی و دیگر سوختهای پاک و اقتصادی.
9- کاهش هزینهها با صرفهجویی خردمندانه و اقتصادی اداره کردن امور.
10 - ترغیب و تشویق مدیران شهری در انجام مطالعه و استفاده از علم مهندسی برنامهریزی حمل و نقل و ترافیک برای ساماندهی و بهبود ترافیک شهرها و پیشبینی افق بیست ساله همراه با تدوین برنامههای پنج ساله برای شهرهای بزرگ کشور.
11 - مدیریت بر عرضه و تقاضای حمل و نقل، اطلاعرسانی به موقع، کاهش تقاضای سفر و حذف سفرهای غیر ضرور، ایجاد و بهرهبرداری از مسیرهای ویژه عبور دوچرخهسواران و ارائه مسیرهای مناسب و امن برای عابران پیاده.
12 - به هنگامسازی و رعایت ضوابط و معیارهای فنی در کلیه امور مربوط به ساخت و بهرهبرداری از معابر.
13 - تدوین و به کارگیری راهبردهای کاهش تعداد تصادفات و شدت تصادفات و خسارات ناشی از آنها.
14 - تلاش برای خصوصیسازی، ایجاد اشتغال و کسب درآمدهای بالقوه در سازمانها و نهادهایی که مسئولیتی در بخش حمل و نقل دارند و مصرف آن در بهبود عبور و مرور.
15 - تحول ساختاری در ارائه خدمات راهنمایی و رانندگی، بهرهگیری از تجهیزات و فناوری نوین، افزایش اقتدار پلیس و اعمال جدی مقررات و برخورد با متخلفان، تعامل با شرکتهای بیمه و سایر دستگاههای مربوط.
16 - ایجاد پایگاه اطلاعاتی حمل و نقل و ترافیک در سطوح شهری، استانی و ملی.
تازهترین گزارش جهانی 2007 با عنوان «به سوی اقدامی گستردهتر برای پسانداز» حاکی از آن است که ایران در سال 2004 به طور کلی معادل 2/6درصد از درآمد کل ملی خود را صرف خسارات زیستمحیطی ناشی از انتشار آلاینده دیاکسید کربن و ذرات معلق کرده است، در حالی که در همین سال بیشترین خسارت را در این زمینه با 8/3درصد ازبکستان و کمترین خسارت را با 0/1درصد سوئد و فرانسه دیدهاند. باید توجه داشت که با افزایش حمل و نقل عمومی میتوان این رقم را تا نصف کاهش داد.
مدیر عامل پیک بادپای شهرداری تهران